Fundusze Europejskie Fundusze Europejskie Fundusze Europejskie

O ŚREMSKIEJ FARZE W AULI LICEUM

25 lutego 2011

Dnia 15 lutego do naszej szkoły przybył  doktor historii sztuki, pan Jacek Kowalski, by wygłosić wykład pt.: „Niezwykły gotyk śremskiej fary – jego źródła i znaczenie”.

 Po tytule można wywnioskować, iż Kościół  pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Śremie jest budynkiem, którego nie spotyka się codziennie.  Fara została zbudowana pod koniec  XIV wieku, dokładnej daty nie znamy. W 1504 roku powstała jedna z kaplic. Nieco później, bo w XVI w. ,została dobudowana wieża o wysokości  62 metrów. W 1627 roku powstała druga kaplica, jednak do dnia dzisiejszego zachowała się tylko jedna  (ta z 1627 roku; kaplica z 1504 roku jest obecnie zakrystią).  Kościół farny jest budowlą późnogotycką, wykonaną z cegły. Długość kościoła  wynosi  45 metrów, szerokość natomiast jest równa 12 metrom.  Fara jest kościołem jednonawowym, zakończonym od wschodniej strony prostokątnym prezbiterium.   Budynek otoczony jest skarpami, które wzmacniają jego mury. Od wschodniej strony zachował się szczyt późnogotycki – kilkukondygnacyjny, schodkowy, ozdobiony tynkowanymi płycinami w obramieniach z profilowanej cegły, okrągłymi przezroczami i sterczynami.  W elewacji wschodniej znajdują się również dwie duże ostrołukowe blendy o dwuuskokowych ościeżach. Elewacja zachodnia pierwotnie była ukształtowana w podobny sposób jak wschodnia, obecnie szczyt od strony zachodniej jest jednak niewidoczny, ponieważ został ukryty w wieży. Świątynia jest przykryta dachem dwuspadowym. Większą część przykrywa sklepienie gwiaździste z przełomu XV i XVI wieku. Sklepienia w prezbiterium i nawie podzielone są na trzy przęsła. W zakrystii występuje sklepienie krzyżowe. W nawie głównej na belce tęczowej stoi barokowy krucyfiks z postacią ukrzyżowanego Chrystusa z I połowy XVIII wieku. Dr Kowalski  obalił też mit, że artyści średniowieczni w ogóle nie podpisywali swoich dzieł. W śremskiej farze po przeprowadzeniu renowacji odkryto podpis architekta tego kościoła. Miał on prawdopodobnie na  imię Klemens. Na wieży, gdzie umieszczony jest  dzwon , znajduje się miedziany hełm z okresu wczesnobarokowego. Hełm w swojej głównej części składa się z dwupoziomowej, ośmiobocznej latarni  z iglicą, kulą i krzyżem, która wieńczy murowaną część wieży. Na wieży zawieszone są trzy dzwony : świętych Michała, Dominika i Kazimierza, pochodzące z 1533, 1749 i 1957 r.  To niesamowite, że pan Jacek Kowalski mówił tak długo i ciekawie – wydawałoby się, że o budynku nie można powiedzieć zbyt wiele…

 

                                                                                       Jakub Rożek, Krystian Jędrzejczak , Filip Michalak

                                                                                   – II klasa gimnazjum dwujęzycznego w ZSO w Śremie